Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Tè-de-roco
Chiliadenus glutinosus
Asteraceae Compositae
Nom en français : Jasonie.
Descripcioun :Lou tè-de-roco se rescontro proche de mar sus li roucas cauquié ounte fai de mato. Fai pensa à-n-uno pichoto inulo emé sis enflourejado jauno que flourisson dins l'estiéu, e si fueio glandoulouso. Li tijo se roumpon eisa.
Usanço :Es uno planto di proun aroumatico que pòu servi de tè. Pamens la fau pas acampa qu'èi proutejido sus listo roujo, catégourìo LC, es à dire soucit minour.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Chiliadenus
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Inuleae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 0,6 à 1 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Avoust à setèmbre
Liò : Roucas
- Mar
Estànci : Termoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Chiliadenus glutinosus (L.) Fourr., 1869
(= Chiliadenus saxatilis (Lam.) Brullo = Jasonia glutinosa (L.) DC. )